Ոփնիի ու Փենեհեսի համար աննշան բան էր զոհի միս ուտելը, ինչը նրանք չպետք է անեին: Շուտով նրանք հարմարավետություն զգացին իրենց անպատժելիությունից և իրենց քահանայական ծառայությունն օգտագործում էին իրենց համար, մինչև որ հասան բացահայտ սեռական անբարոյականություն գործելուն։

Հեղին խոսում էր իր որդիների հետ, բայց նա պետք է նրանց հեռացներ քահանայությունից։ Նրանք, հնարավոր է, կատակում էին «ծեր մարդու» հետ կապված և շարունակում էին իրենց խնջույքները։ Այդ ժամանակ Տերը «Աստծո մարդ» ուղարկեց Հեղիին՝ նախազգուշական լուրով:

Իսկ ի՞նչ կարելի է ասել մեր կյանքի մասին: Ի՞նչ կարելի է ասել իմ սեփական կյանքի մասին: Կա՞ ինչ-որ բան, ինչը ես խոստովանել եմ, որ մեղք է, և մտածել եմ. «Մի օր ես պետք է ինչ-որ բան անեմ դրա հետ», սակայն հետո շարունակել եմ ընթանալ հին ճանապարհով:

Մենք չպետք է լինենք Հեղիի նման, ով մտածում էր. «Ես դա պետք է անեմ», սակայն շարունակում էր մնալ անգործության մատնված: Հիմա, այսօր մենք պետք է ծնկի իջնենք զղջման և անձնատուր լինելու աղոթքով:

Հենց որ մենք արագացնենք հանձնվելը, Աստված կլսի և կների: Նա շնորհ և խիզախություն կտա մեզ, որ օգնի մեզ հաղթանակ տանել: Նրա խոստումը հաստատ է:

Պաշտոնաթող հովիվ Դավիթ Մանցանո

Թարգմանիչ` Մերինե Աթոյան

1 Samuel 2

It was just a little thing for Hophni and Phinehas to eat some of the sacrifice that they shouldn’t have. Soon they became comfortable in their disobedience and used their priestly office for themselves until it led to open sexual immorality.

Eli spoke to his sons but he should have removed them from being priests. They probably joked about “the old man” and continued their parties. Then the Lord sent “a man of God” to Eli with a message of warning.

What about our lives? What about my own life? Is there something which I have recognized as sinful and thought to myself, “Some day I need to do something about that.” but then I continue in the same old ways?

We must not be like Eli, thinking “I ought to,” but then taking no action. Now, today, we should get down on our knees in a prayer of repentance and surrender.

As we express our repentance, the Lord will hear and forgive. He will give grace and courage to help us overcome. His promise is sure.

David Manzano

Retired Pastor

Սելով ամենամյա այցելություններից մեկի ժամանակ Աննան զեղեց իր թախիծն ու տղա երեխա ունենալու աղաչանքը: Եթե Տերը դա աներ նրա համար, կինը խոստացավ իր ողջ կյանքում որդուն ետ վերադարձնել Տիրոջը:

Հենց այս տեսակ մայր էր Տերը որոնում: Սրանից շատ չանցած կինը լույս աշխարհ բերեց Սամվելին և աղոթքով ու սեփական օրինակով արեց ամեն բան, որպեսզի նրան նախապատրաստի Աստծուն ծառայությանը: Նրա համար հեշտ չէր Սամվելին տանել Սելով և նրան թողնել այնտեղ, ինչպես ինքը խոստացել էր Տիրոջը:

Անկասկած, փոքրիկ Սամվելն անդադար նրա մտքի մեջ էր: Այդ մասին են վկայում այն նոր պատմուճանները, որ կինն ամեն տարի պատրաստում էր նրա համար, մինչև տղան մեծացավ: Աստծո հանդեպ հավատն առաջին բանն էր, որ փոքրիկ Սամվելը տեսավ իր մոր մեջ:

Թեև Աստվածաշունչը ուղղակի ոչինչ չի ասում իր մոր հանդեպ Սամվելի սիրո մասին, դա պետք է որ մեծ սեր լիներ: Պատկերացրե՛ք ամեն տարի Սելովում ամենամյա տոնակատարության ժամանակ ընտանիքի վերամիավորման պատճառած ցնծությոնը:

Այս պատմությունը ցույց է տալիս աղոթող մոր հզոր հոգևոր ազդեցությունը:

Պաշտոնաթող հովիվ Դավիթ Մանցանո

Թարգմանիչ` Մերինե Աթոյան

1 Samuel 1

It was while at one of the yearly feasts at Shiloh that Hannah poured out her grief and request to have a male child. If the Lord would do this for her, she promised to give her son back to the Lord all the days of his life.

This was the kind of mother the Lord was looking for. Not long afterward, she gave birth to little Samuel and did all she could by prayer and example to prepare him for the Lord. It was not easy for her to take Samuel to Shiloh and leave him there as she had promised the Lord.

There is no doubt that little Samuel was constantly in her thoughts. This is evidenced by the new coats she made for him year after year as he grew to be a young man. The faith in God that little Samuel had was first seen in his mother.

While the Bible says nothing directly about Samuel’s love for his mother, it must have been strong. Imagine the joy of the family reunion each year at the annual feast in Shiloh!

This story demonstrates the powerful spiritual influence of a praying mother.

David Manzano

Retired Pastor

Չնայած Երկրորդ Օրինաց 25.7-10-ը նկարագրում է ամոթալից տեսարան ազգականի մասնակցությամբ, ով չպետք է ամուսնանար մահացած անձնավորության կնոջ հետ, սակայն Բոոսի գործողությունները բարի են:

Նա բարյացակամորեն խնդրում է այլ մարդու կոշիկը, որպեսզի հաստատի համաձայնությունը: Այդ ազգականին «կոշիկը կորցնող» անվանելու փոխարեն պատմությունը չի մատնանշում նրա անունը` մատնացույց անելով Աստծո առաջնորդությունը նրա որոշումների հարցում: Մեր Տիրոջ բարությունը համատարած է բոլոր հանդեպ:

Եզրակացությունը յուրահատուկ է 2 պատճառներով: Առաջինը, Հռութի երեխայի ծննդյան կապակցությամբ բոլոր կանայք շնորհավորում էին Նոյեմիին: Դա տարօրինակ է թվում քանի դեռ չենք հիշում, թե ինչպիսի խորը հիասթափությամբ է սկսվել պատմությունը: Այս պատմությունը «Նոյեմիի գիրքը» անվանելը հավասարապես ճշմարտացի կլիներ: Երկրորդը, յուրաքանչյուր գլխի ներդաշնակ ավարտը` գարու նոր ծիլերից մինչ մարդկային հունձքը` Դավթի սերունդը:

Ինչպես մարգարեություններն ուսումնասիրող յուրաքանչյուր ոք գիտի` դա մեզ բերում է մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի մոտ: Ի տարբերություն սիրո պատմություններին հատուկ արտահայտության` «և նրանք ապրեցին ուրախ և երջանիկ», Հռութի պատմությունը ընթերցողի միտքն ուղղում է դեպի վեր` Մեսիայի գալստյան խոստմանն ընդառաջ: Գրականության մեջ ոչ մի այլ կարճ պատմություն այսպիսի հուզիչ ավարտ կամ մարգարեական ուրախության պոռթկում չունի:

Յան Հալուսկա

Հարավային Ադվենտիստական Համալսարան

Թարգմանիչ` Սամվել Սարգսյան

Ruth 4

Although Deuteronomy 25: 7-10 describes a ceremony of shame involving a near kinsman who will not take a dead man’s wife, Boaz’s actions are gentle. He graciously asks for the other man’s shoe to seal the agreement. Instead of renaming that near kinsman “him that hath his shoe loosed,” the story tactfully allows no mention of his name in recognition of God’s leading in his decision. Our Lord’s kindness works ill for no one.

The conclusion is unique for two reasons. First, on the birth of Ruth’s child, all the women congratulate Naomi. That seems strange until we remember how the narrative started with her bitter hopelessness. Entitling this story "The Book of Naomi" might have been equally fitting.

Second, the rhythmic pattern of ending each chapter with a wealth of barley now blossoms into a human harvest, the lineage of David.

That leads, as anyone who has studied prophecy knows, to Christ Our Lord. Unlike the usual expression in love stories: “and they lived happily ever after,” the story of Ruth lifts the reader's mind upward with the promise of the coming Messiah. No other short story in literature ends that excitingly, or with such a burst of prophetic joy.

Jan Haluska

Southern Adventist University

Նոյեմիի խոսքերի նախաբանը փայլում էր խորամանկ հիացմունքով: Նոյեմիի և Հռութի` Բոոսի հանդեպ ձեռնարկած քայլերի գաղտնիքը Աստծո լիառատ սերն էր: Հրեա հարսնացուի համար ավանդույթ էր ամուսնության առաջին գիշերը քնել ամուսնու ոտքերի մոտ` ծածկվելով ամուսնու հագուստի «թևերով» կամ ծալքերով: Վերլուծելով այդ խորամանկ քայլը` Հռութն ամուսնության առաջարկ է կատարում Բոոսին, սակայն դա կատարում է գաղտնի ձևով, որպեսզի այն Բոոսին չդրդեր մերժել առաջարկը:

Այնուամենայնիվ, Բոոսը նրա առաջարկն ընդունում է որպես իրեն ուղղված նվեր: Բոոսը, ինչպես և Նոյեմին, կորցրել էին երբեմնի լիարժեք երջանիկ ընտանիք ունենալու հույսը: Այժմ Բոոսի, Հռութի և Նոյեմիի ապագան վերածվում են համատեղ այնպիսի հրաշքի, որը ոչ ոք չէր կարող կանխագուշակել:

Պարզ լուրն այն է, որ Աստծո` մեկ անձնավորության համար նախատեսված նախախնամությունը ներառում է օրհնություններ նաև այլոց համար: Այս գլուխն ավարտվում է առատ բերքով: «Վեց չափ» գարին կշռում է մոտ 27 կգ:

Պետրոսի նավի ձկների բազմության պես (Հովհաննես 21.6) այս հատվածը մեզ հիշեցնում է, որ Աստված մեզ վրա հեղում է այնքան շատ, որքան մենք կարող ենք ընդունել: Նոյեմիի վերջին խոսքերն իմաստուն են` Հռութին խորհուրդ տալով առաջնորդվել աստվածային զորությամբ, որը չի պարունակում ոչ մի շտապողականություն և ոչ մի հապաղում:

Յան Հալուսկա

Հարավային Ադվենտիստական Համալսարան

Թարգմանիչ` Սամվել Սարգսյան

Ruth 3

Naomi’s opening speech sparkles with cunning delight. The secret that Naomi and Ruth play on Boaz is brimful of God-ordained love. It was tradition for a Jewish bride to sleep her first night as a married woman at her husband’s feet, covered by the “wings” or skirts of his robe. By assuming that position stealthily, Ruth is proposing marriage to Boaz, but done in a secret way so it will not embarrass him should he decline.

Boaz treats her offer as a gift to him, however. He, like Naomi, has despaired of ever having the happiness of a full family. Now his future, Ruth’s future, and Naomi’s future will be lifted into a mutual miracle which none of them could have predicted. The clear message is that God’s providence for one person includes blessings for others. This chapter also ends with an abundant harvest. “Six measures” of barley may have weighed about 60 pounds or more!

Like the overload of fishes in Peter’s boat (John 21:6), this passage reminds us that God yearns to pour out as much good as we can accept. Naomi’s final words are wise, counseling Ruth to wait for the moving of divine power which knows no haste and no delay.

Jan Haluska

Southern Adventist University

Բոոսը` «մոտ ազգականը» մուտք է գործում այս պատմության մեջ: Մենք առաջին անգամ տեսնում ենք նրա հավատը, թե ինչպես է նա ողջունում իր աշխատակիցներին. «Տերը ձեզ հետ»։ Նրանք պատասխանում են նրա բարևին, հաստատելով փոխադարձ սիրո և հարգանքի փոխհարաբերությունն Աստծո օրհնության ներքո։ (Սերը կարող է սահմանվել որպես կայուն որոշում, որ բարին գա մեկ ուրիշին էլ։)

Բոոսը հստակեցնում է, որ նրանք պետք է նույնատիպ հարգանք դրսևորեն Հռութի նկատմամբ, քանի որ իր նվիրված է Նոեմիին: Նրա աղոթքը Հռութի համար 12 համարում չափածո է, որը կանխատեսում է բարին, վկայակոչելով բերքը։

«Թևերը» կարող են վերաբերել Աստծո խնամքին և պաշտպանությանը, և կարելի է պատկերացնել, թե Տիրոջ աչքերը առկայծում են սպասելով, թե ինչպես կպատասխանի այդ աղոթքին: Նոեմիի սեփական դեմքը իհարկե լուսավորվեց նորությունից, թե ինչպես էր Հռութն իր օրն անցկացրել: Մեկ անգամ ևս գլուխն ավարտվում է հղում անելով գարու հնձին, ստեղծելով մի տեսակ խորհրդանշական խոստումի ռիթմ, որը իրականանում է պատմության ծավալվելուն զուգընթաց։

Ժան Հալուսկա

Հարավային ադվենտիստական համալսարան

Թարգմանիչ` Պավել Սարգսյան

Ruth 2

Boaz, the “near kinsman," is introduced into the story. We first see his faith in how he welcomes his employees: “The Lord be with you.” They return the salutation, affirming a relationship of mutual love and respect under God’s blessing. (Love can be defined as the steady determination that good shall come to someone else.)

Boaz makes clear that they are to show similar regard toward Ruth because of her devotion to Naomi. His prayer for Ruth in verse 12 is as predictive of good as the references to the harvest.

“Wings” can refer to God's care and protection, and one may imagine the Lord’s eyes twinkling in anticipation of how He will answer that prayer. Naomi’s own face certainly lights up with the news of how Ruth has spent her day. Once again the chapter closes with a reference to the barley harvest, setting up a kind of symbolic rhythm of promise which will play out as the story unfolds.

Jan Haluska

Southern Adventist University

Չկա ոչ մի ավելի հրաշալի կարճ պատմություն աշխարհում, քան Հռութի գիրքն է: Այս պարզ պատմությունը ընթերցողներին հրավիրում է ականատես լինել սիրով լցված Աստծո նախախնամությանը: Գրքի երեք հիմնական կերպարները գնում են անհատական անհուսությունից դեպի փոխադարձ առատության չորս կարճ գլուխներում։ Այս պատմությունը սկսվում է Մովաբից երեք ամուսնակորույս, անզավակ կանանց մասին պատմելով։ «Նոեմի» նշանակում է «հաճելի, բայց Նոեմին ցանկանում է իրեն վերանվանել «Մարա» կամ «Դառը»։

Հոբի նման, նա կորցրել է ընտանիքը. ամուսնուն և երկու որդիներին, բայց ինչպես Հոբը, նա ևս չի մեղադրում Աստծուն, ինչպես սատանան է նրան դրդում դա անել։ Այնուամենայնիվ իրավիճակը նրան հանգեցնում է հուսահատության: Նա, կարծես, կորցրել է հույսը իր ապագայի նկատմամբ և նա դիմում է իր հարսերին, որ նրանք իրենց հույսը փնտրեն մեկ այլ տեղ: Հռութը, սակայն, բռնել է հավատը, որ Նոեմին պետք է դրսևորեր ավելի վաղ, և այդ հավատն այժմ ամբողջական է դառնում իր ընտրությամբ Նոեմիի հետ կիսել նրա վշտալի ապագան, ինչպիսին այն ներկայանում է:

Գլուխն ավարտվում է ակնարկով, թե ինչ է սպասվում։ «Բեթլեհեմ» նշանակում է «հացի տուն», և նրանք «գարիի հնձի սկզբում հասան Բեթլեհեմ»: Աստծո սերը չի փոխվել, և Նրա ծրագիրը նրանց համար հաստատ է։

Ժան Հալուսկա

Հարավային ադվենտիստական համալսարան

Թարգմանիչ` Պավել Սարգսյան

Ruth 1

There is no finer short story in the world than The Book of Ruth. This simple account invites readers to witness God’s providence empowered by love. Its three main characters go from individual hopelessness to mutual abundance in four short chapters. The story opens with three husbandless, childless women in Moab. “Naomi” means “Pleasant,” but Naomi wants to rename herself “Mara,” or “Bitter.”

Like Job she lost family—husband and two sons—but also like Job she does not blame God as Satan would have her do. Yet the situation leads her to despair. She seems to have lost hope for her future, and she tells her daughters-in-law that they should seek their hope somewhere else. Ruth, though, has caught the faith that Naomi must have displayed earlier, and that faith now comes full circle in her choice to share Naomi’s future, woeful as it seems.

The chapter ends with a hint of what’s to come. “Bethlehem” means “The House of Bread,” and they arrive “in the beginning of the barley harvest.” God's love has not changed, and His plan for them is sure.

Jan Haluska

Southern Adventist University

Դատավորացի այս բաժինը`17-21 գլուխները վերջանում է ծանոթ նշումով. «Այն օրերը Իսրայելի մէջ թագավոր չկար։ Ամեն մարդ իր աչքին հաճելի եղածն էր անում»: Իսրայելացիները փորձեցին լուծել իրենց իսկ ստեղծած խնդիրները, առանց հոգևոր և բարոյական առաջնորդության, որը Մովսեսն ու Հեսուն էին առաջարկել: Չնայած, Աստված Իսրայելին հաղթանակ տվեց, նրանք մերժեցին` տեսնելու Աստծո հետագա առաջնորդությունը, և ընտրեցին այն ուղին, որը ճիշտ էր իրենց սեփական աչքերում:

Նախորդ` 20-րդ գլխում բենիամինացիները պարտություն կրեցին իրենց ընկեր` իսրայելացիների կողմից, ում Աստված հաղթանակ էր խոստացել: Իսրայելացիները որոշեցին իրենց աղջիկներին բենիամինացիներին կին չտալ և կնքեցին այն երդումով: Դա ամբողջությամբ իրենց որոշումն էր, այլ ոչ թե` Աստծո: Իսրայելացիների համար խնդիր առաջացավ, թե ինչպես փրկել Բենիամինի մնացած ցեղը: Իսրայելացիները որոշել էին պահել այս երդումն ամեն գնով, որ անեծք չբերեն իրենց վրա (21.18)։

Նրանց որոշումը տրամաբանությունից դուրս էր: Նրանք այժմ որոշում են ավերել Գաղաադի Հաբիս քաղաքն ու նրա բնակիչներին` տղամարդկանց, կանանց և երեխաներին, քանի որ նրանք չմիացան իրենց բենիամինացիների դեմ պատերազմում: Նրանք նաև չեկան այն հատուկ հրավերին Սելովի տոնախմբությանը Աստծուն զոհաբերություն մատուցելու համար: Այդպիսի դաժան միջոցները և սպանդը վրդովվեցուցիչ են:

Բայց Գաղաադի Հաբիսի բնակիչների մեջ նրանք գտան 400 կույս աղջիկներ, ում կենդանի էին պահել` բենիամինացիներին կին լինելու համար: Իսրայելացիները ավելի շատ մտահոգված էին խուսափելու իրենց երդման հետևանքներից, քան թե իրենց եղբայրների բարեկեցությամբ: Նրանք իրականում խախտեցին երդման ոգին առանց այն խախտելու: Նրանց մոտ Աստծո վախն ամբողջությամբ եսասիրական բնույթ էր կրում:

Այսօր շատ քրիստոնյաներ ունեն եսասիրական հավատ. նրանք միայն անում են այն, ինչ պետք է անեն` բավարարելու պահանջները և ոչ` ավելին: Դա կիսատ հնազանդություն է, որ տանում է օրինապաշտության: Արդյոք ձեզ բռնացրե՞լ եք այսպիսի իրավիճակում։ Արդյոք դուք հնազանդվում եք Աստծուն քանի որ ուզում եք, թե՞ պարզապես պետք է այդպես անել։ Աստված «ողորմություն է ուզում և ոչ թե զոհ, և Աստծո գիտությունն ավելի, քան թե ողջակեզները» (Ովսե 6.6):

Յուստո է. Մորալես

Հարավային ադվենտիստական համալսարան

Թարգմանիչ` Մարինե Գաբրիելյան

Judges 21

This section of Judges from chapters 17-21 ends with the familiar note it began, “in those days there was no king in Israel; everyone did what was right in his own eyes.” The Israelites tried to solve the problems of their own making without the kind of spiritual and moral leadership that Moses and Joshua provided. Though the Lord granted the Israelites victory in wary, they failed to see God’s guidance in the aftermath and they pursued a path that was right only in their own eyes.

The previous chapter (20) the Benjamites were defeated by their fellow Israelites whom God had promised victory, but the decision to place a “ban” on any Israelite giving his daughter to a Benjamite as wife and sealed it with an oath. This was entirely their decision, not the Lord’s, and created a problem for the Israelites of finding a way to save what remained of the tribe of Benjamin. The Israelites are now compelled to keep this vow at all costs in order not to bring a curse of themselves (21:18).

Their solution is beyond reason. They now decide to destroy the city and the inhabitants of Jabesh Gilead—men, women, and children—because they had a bond between them and the Benjamites so didn’t join in the fight against them. Also they didn’t come to the specially called spiritual feast at Shiloh to offer sacrifices to the Lord. Such ruthless measures and wholesale slaughter is revolting.

But among the inhabitants of Jabesh Gilead they found 400 virgins which they kept alive for wives to the Benjamites. In all of this the Israelites were more concerned about avoiding the consequences of breaking an oath they had made than they were about the wellbeing of their brethren. They actually violated the spirit of the oath without actually breaking it. Their fear of the Lord was entirely self-serving.

Many professed Christians today have a self-serving faith; they do only what which they must do to satisfy the requirements and no more. It’s a half-hearted obedience which degenerates into legalism. Have you found yourself going through the motions lately? Do you obey God because you want to or because you have to? The Lord “desires mercy, not sacrifice, and acknowledgement of God rather than burnt offerings” (Hos. 6:6).

Justo E. Morales

Southern Adventist University

Գլուխ գլխի ետևից մենք Իսրայելի ինքնահանգստացման և անտարբերության վկաներն ենք դառնում. նրանք անտարբեր էին իրենց բարոյական վիճակի նկատմամբ: Մենք գիրքը սկսեցինք Հեսուի մահվամբ և Իսրայելի հաջորդ ուրացությամբ: Քանի դեռ Իսրայելի որդիները ճնշված էին անհավատարմության պատճառով, նրանք նաև բաժանվեցին, նույնիսկ կռվեցին և սպանեցին միմյանց: Այս գլխում ամբողջ Իսրայել ժողովուրդը (բացառությամբ Բենիամինի) «ժողովվեց մեկ մարդու պես» Աստծո առաջ: Շատ քաջալերված, նրանք հավաքվեցին` քննելու այն «չարությունը», որը պատահեց իրենց մեջ:

Իսրայելի մարդիկ միացան իրենց զայրույթում և մտադրվեցին պատասխանելու այս անօրենությանը` սպանելու Գաբաայի այդ «չար մարդկանց»: Բենիամինացիները կռվեցին` պաշտպանելով մեղսագործներին և մերժեցին ձեռք մեկնելու մարդկանց: Հանկարծակի գալով այս պատասխանից Իսրայելացիները գնում են Բեթել («Աստծո տուն») և քննում են ոչ թե այն, թե ինչ պետք է անել, այլ ով պետք է առաջինը պատերազմի (20.18): Իսրայելացիները արդեն որոշել էին իրենց անելիքը:

Վիրավորվածն այստեղ ոչ ղևտացին էր, ոչ էլ Իսրայելի առաջնորդները: Սա մեծ մեղք էր Աստծո առաջ: Սակայն իսրայելացիները չեն փնտրում Աստծուն աղոթելու Նրա ներողամտության և առաջնորդության համար: Աստված չի դիտարկվում որպես նրանց Թագավոր և Առաջնորդ, այլ նրանք Նրան մոտեցան որպես գուշակի, Ով ունի ապագան գուշակելու ունակություն։ Իսրայելացիները չհասկացան Աստծո դերն այս ամեն ինչում: Դրա ապացուցն է այն, որ նրանք Սելովից բերեցին ուխտի տապանակը, որ ծառայի իրենց հաջողության համար (համեմատի՛ր Ա Թագավորաց 4):

Աստծո պատասխանը այն էր, ինչ նրանք հարցրել էին. Հուդան պետք է առաջինը պատերազմի: Բայց հաղթանակի կամ օրհնության խոստում չկար: Բենիամինացիները հաղթեցին և զանգվածային կոտորած եղավ: Դրանից հետո Իսրայելացիները սկսեցին փնտրել «Աստծո խորհուրդը» (20.23), բայց Աստված դեռ հաղթանակի խոստում չի տալիս:

Խոշոր պարտությունից հետո միայն Իսրայելի որդիները մոտեցան Ամենակարողին այնպես, ինչպես որ նրանք պետք է անեին սկզբից: «Նրանք այն օրը մինչև իրիկուն ծոմ պահեցին, և Տիրոջ առաջին ողջակեզներ և խաղաղության զոհեր մատուցրին»։ Միայն դրանից հետո է Աստված խոստանում ազատել նրանց և Բենիամինացիներին տալ նրանց ձեռքը (20.26-27): «Եվ Տերը Իսրայելի առաջին Բենիամինին զարկեց» (20.35):

Աստված մինչև հաղթանակ շնորհելը միտումնավոր է թույլ տալիս Իսրայելին պարտվել կրկնակի անգամ: Այստեղ դաս կա նրանց համար, ովքեր կարիք ունեն սովորելու` Աստծո օրհնությանն արժանանալու համար: Չնայած, պատճառը պարզ էր. հեռացնել անօրենությունը Իսրայելից` Աստված պահանջում է ապաշխարություն և խոնարհություն, հատկապես, երբ ամբողջ ժողովուրդն էր արժանացել Աստծո ցասմանը: Այստեղ մեծ հակասություն կա Գաբաայում ցուցադրված բարոյական զայրույթի և տարիների ընթացքում Իսրայելի կռապաշռության համար անհանգստության միջև:

Նրանց վարձը գաբաացիների առաջ կյանքի և ունեցվածքի լիովին կորուստն էր, բայց այսպիսի դատաստանը կատարվեց միայն կռապաշտության մեղքի համար (2 Օրինաց 13.12-18): Նրանք կեղծավոր էին և չէին պատկերացնում, որ իրենք ավելի ջերմեռանդ էին իրենց եղբայրներին մեղքի պատճառով կործանելու համար, քան սրբվելու և իրենց սեփական մեղքերը քավելու համար: Արդյոք սա դաս չէ՞ մեզ համար:

Յուստո է. Մորալես

Հարավային ադվենտիստական համալսարան

Թարգմանիչ` Մարինե Գաբրիելյան

Judges 20

In chapter after chapter we have witnessed the complacency and inaction of the Israelites to do something about their moral condition. We began the book with the death of Joshua and the subsequent apostasy of Israel. Since then the children of Israel have not only been oppressed because of their unfaithfulness, they have also been divided, and at times even fighting and killing each other. In this chapter we finally see what had not occurred since the days of Joshua, the entire nation of Israel (except for the Benjamites) coming together “as one man before the Lord.” Even more encouraging, they assembled to address the “wickedness” that has occurred among them.

The men of Israel were united in their outrage and they intended to “repay the vileness” by putting to death these “perverted men” from Gibeah. The Benjamites, on the other hand, were determined to protect the evildoers and refused to hand the men over. Confronted with this response, the Israelites go to Bethel (‘house of God’) and inquire not what they should do but who should fight first (20:18). The Israelites had already decided what they intended to do.

Ironically, the offended party here is not the Levite or the leaders of Israel. This was a grievous sin against the Lord. Yet the Israelites don’t seek God to pray for forgiveness and guidance. God is not entreated as their King and commander; He is approached as an oracle, consulted for His fortune telling skills. That the Israelites have misunderstood the role of God in all of this is also evident from the fact that they brought the Ark of the Covenant from Shiloh to serve as a good luck charm (cf. 1 Sam 4).

God answers only that which He has been asked—Judah ought to fight first. But there is no blessing or promise of victory. The Benjamites prevail and there is a massive slaughter. This time the Israelites actually seek the “counsel of the Lord” (20:23), but the Lord still does not promise victory.

It is only after another colossal defeat that the children of Israel approach the Almighty the way they should have from the start: they “fasted that day until evening; and they offered burnt offerings and peace offerings before the Lord.” Only then does the Lord promise to deliver the Benjamites into their hands (20:26-27). Then “the Lord defeated Benjamin before Israel” (20:35).

God intentionally allows Israel to be defeated twice before granting them victory. There was an important lesson they needed to learn about securing God’s blessing. Even though their cause was just—to remove the iniquity from Israel—the Lord demands repentance and humility, especially considering the whole nation was deserving of God’s wrath. There is a major contrast between the moral outrage exhibited at Gibeah and Israel’s complete lack of concern for all the years of open idolatry they practiced.

Their penalty against the Gibeahites was the utter destruction of all life and property, but such a judgment was prescribed only for the sin of idolatry (Deut 13:12-18)! In their hypocrisy, they did not realize they were more diligent in destroying their brethren for their sins than they were in purging and atoning for their own sins. Shouldn’t that be a lesson for us?

Justo E. Morales

Southern Adventist University

Այս պատմությունը ներկայացնում է Իսրայելի պատմության մեջ դատավորների ժամանակաշրջանի ամենամութ գլուխը: Գրքում նկարագրված են Իսրայելում բոլոր գործած վայրագությունները, որոնք չափազանց սարսափելի են: Սոդոմի (Ծննդոց 19) և այս պատմության նմանությունը շատ պատահական է:

Գրողն այս պատմությունը ներկայացնում է ազատորեն համեմատելու Իսրայելի անբարոյականությունը Սոդոմի մարդկանց անբարոյականության հետ: Ղևիի բառերն անփոփում են այս պատմությունը «Այսպիսի բան ոչ եղել է, ոչ էլ տեսնվել է Իսրայելի որդկանց Եգիպտոսի երկրից եղած օրիցը մինչև այս օրը»:

Կարևոր է նշել, որ պատմիչը չի դատապարտում գործող անձանց գործողությունները: Մենք չպետք է ենթադրենք, որ ղևտացիի արածը ճիշտ էր գերադասելով տարասեռական (հետերոսեքսուալ) բռնաբարությունը նույնասեռական (հոմոսեքսուալ) բռնաբարությունից: Սա նա արեց, քանի որ իր սեփական աչքերում դա ճիշտ էր: Նմանապես, հյուրասիրության պակասությունը իրական խնդիր չէ այստեղ, ինչպես ենթադրում են շատ մեկնաբաններ:

Նրանց կողմից գործած հանցագործությունը կախված չէր անհյուրընկալ բնությունից, այն ծագել էր իրենց չար և անբարոյական սրտերից: պատմությունը պարզ է դարձնում, որ այստեղ հանցանքը Գաբայի բնակիչների կողմից իրականացված բռնաբարությունն ու սպանությունն է:

Ինչքան էլ ահարկու լինի այս գործողությունը իրական սարսափելի մասն այն էր, որ Իսրայելի որդիներն էին դա արել: Մերջավոր Արևելքում տեղի ունեցած բռնաբարությունն ու սպանությունը տեղի է ունենում նաև այսօր: Ի տարբերություն բոլոր ժողովուրդների` Աստծո ընտրյալ ժողովրդի մեջ կարող էր տեղի չունենալ նման վայրագություն: Նույնիսկ այն ժամանակ, երբ թագավոր չկար, նրանք ունեին ապրելու ավելի բարձր սկզբունքներ, քան հարևան ժողովուրդները: Ղևտացու Իսրայելի քաղաքներ գնալու համառությունը` օտար քաղաքների փոխարեն (19.12) միայն ընդգծում է տվյալ կետը. սպասվում էր, որ Իսրայելը պետք է ավելի լավ ժողովուրդ լիներ:

Քանի որ նրանք այնպես էին ապրում կարծես ոչ թագավոր ունեին, ոչ էլ` Աստված, դրա արդյունքն էլ եղավ իսրայելացիների հասարակության բարոյական քայքայումը: Այսօր, մենք ապրում ենք նմանատիպ աշխարհում: Մեր հասարակության մարդկանց մեծամասնության համար Աստծո վախը թվում է հին և օտար մի բան: Հիսուսի հետևորդները, Աստծո ընտրյալ ժողովուրդը, պետք է բացառություն լինի` լույս, որ ճառագում է խավարում: Մեզանից շատերը հնարավոր է երբեք ներգրավված չեն լինի այսպիսի դեպքերի մեջ, ինչպիսին նկարագրված է այստեղ (Փառք Աստծուն):

Բայց, երբ էլ որ մենք մոտենանք մեղքին, մենք խաղում ենք ղևտացու արածների մի մասը: Իռլանդացի փիլիսոփա Էդմունդ Բարկը գրել է. «Լավ մարդու անգործությունը այն ամենն է, ինչ անհրաժեշտ է չարի հաղթանակի համար»: Եթե մենք թույլ ենք տալիս նպատակահարմարությանը և հարմարությանը թելադրելու, թե երբ պետք է պատրաստ լինենք բարի բան անելու համար, ապա մենք այդպես էլ չենք օգնի նրանց, ովքեր վիրավորված են մեղքից:

Յուստո է. Մորալես

Հարավային ադվենտիստական համալսարան

Թարգմանիչ` Մարինե Գաբրիելյան

Judges 19

This narrative represents the darkest chapter in the history of Israel during the period of the Judges. Of all the moral atrocities committed by the Israelites so far in the book, this is by far the most appalling. The similarities between this story and the story of Sodom’s depravity (Gen 19) are too many to be coincidental.

The writer deliberately framed this story to compare the moral depravity of Israel to that of the people of Sodom. The words of the Levite sums up the point of the story: “No such deed has been done or seen from the day that the children of Israel came up from the land of Egypt until this day.”

It is important to note that the narrator does not make value judgments on the actions of the characters. We should not assume that the Levite’s host was correct in preferring heterosexual over homosexual rape. This he did because he thought it right in his own eyes. Similarly, the lack of hospitality is not the real problem here, as some commentators have suggested.

The violence committed by these men does not stem from their inhospitable nature, it is prompted by their wicked and depraved hearts. The narrative makes it clear the crime here is rape and murder, perpetrated by the men of Gibeah.

As horrific as these acts were, the truly appalling part is that the children of Israel committed them. Rape and murder were not any less common in the ancient Near East than they are today. But of all nations, such atrocities should not have occurred among God’s chosen people. Even at a time when “there was no king in Israel,” they had a higher standard to live by than the neighboring nations. The Levite’s insistence to go to an Israelite city instead of a foreign one (19:12) only emphasizes this point: the Israelites were expected to be a better people.

The moral decay of Israelite society was the result of living as if there was no king and if God was not around. We live in precisely that kind of world today. The fear of God seems like an antiquated and foreign notion to most people in our society. The followers of Jesus, the chosen people of God, are to be an exception, a light shinning in the darkness. Most of us will probably never be involved in anything as horrific as the events described here (Praise the Lord!).

But whenever we take a self-interested approach to sin, we play the part of the Levite’s host. The Irish philosopher Edmund Burke wrote, “all that is necessary for the triumph of evil is that good men do nothing.” If we allow expediency and convenience to dictate when we should stand up for good, we will miss many opportunities to help those who have been hurt by sin.

Justo E. Morales

Southern Adventist University

Դատավորաց առաջին գլխում մենք խոսել ենք այն մասին, որ Քանանի երկրի նկատմամբ հաղթանակը ամբողջական չէր (1.26-27): Այս մասում պատմվում է, թե ինչպես է Դանի ցեղը եկել տիրելու իրենց ժառանգությանը` հյուսիսային Քանանում: Ղևիի նույնացումը, որպես Մանասեի (կամ միգուցե Մովսեսի) թոռ մատնանշում է, որ այս իրադարձությունները տեղի են ունեցել դատավորների վաղ ժամանակաշրջանում:

Այնուամենայնիվ, պատումը չի կենտրոնանում Լայիսի (ավելի ուշ այն կոչվեց Դան) հաղթանակի վրա: Այստեղ ներառված պատմությունը բացատրում է, թե ինչպես է Իսրայելի ամենահյուսիսային ցեղը եկել այնտեղ հիմնելու կեղծ երկրպագություն, և այն այնպես հաստատվեց, որ տևեց մինչև Ասորեստանի գերությունը, նույն կռապաշտական երկրպագությունը, որը և բերեց այդ գերությանը:

Դանի որդիների և Միքայի պատումը նույնպես ընդգծում է Դատավորաց գրքի կենտրոնական թեման. «Չկար թագավոր Իսրայելում» և «Ամեն մարդ անում էր իր աչքերին հաճելի եղածը»: Յահվե (Եհովա) Աստվածը ենթադրաբար նրանց Աստվածն էր, բայց Իսրայելացիները մերժեցին, կեղծեցին, կամ մոռացան Աստծո օրենքի յուրաքանչյուր ցուցմունքը իր ավերիչ հետևանքներով:

Միքան և Դանի ցեղերը մտածում էին, որ կարժանանան Աստծո օրհնություններին` հիմնելով իրենց սեփական երկրպագության կենտրոնը, մրցակցելով Սելովում պաշտոնական հաստատվածին: Ղևտացի Հովնաթանը, մեկն էր, ով չէր անհանգստանում կռապաշտության կապակցությամբ և ուրախ է հնարավորություն ունենալու դառնալ այս կեղծ կրոնի բարձրագույն քահանան (18.20,30):

Միքայի և Դանի որդիների պատմությունը սկսվում են գողությունով և կռապաշտությունով, վերջանում են գողությունով և կռապաշտությունով: Սամսոնի պատմության նման մի մեղքին հաջորդում է մյուսը, և այդ մեղքի բարոյական հետևանքները ավելի են վատանում: Մեղքը ծնում է մեղք, իսկ մեղքի վարձը մահն է:

Չնայելով, որ Դանի որդիները հաջողակ էին, մենք չպետք է շփոթենք հաջողությունը Աստծո հավանության հետ: Նայելով այս պատմությանը, եկեք աղոթենք Աստծուն, որ մեզ օգնի մեր կյանքում քանդելու մեղքի բնույթը: Եկեք հիշենք, որ Իսրայելում Աստված կա և որ Հիսուսը մեր ժառանգությունն է:

Յուստո Է. Մորալես

Ադվենտիստական հարավային համալսարան

Թարգմանիչ` Մարինե Գաբրիելյան

Judges 18

We were told in the first chapter of Judges that the conquest of the land of Canaan was incomplete (1:27-26). This section narrates how the tribe of Dan came to possess their inheritance in northern Canaan. The identification of the Levite as the grandson of Manasseh (or perhaps Moses; 18:30) indicates these events took place fairly early in the period of the Judges.

However, the focus of the narrative is not on the conquest of Laish (later called Dan). The story is included here to explain how the northernmost tribe of Israel came to set up a false Israelite religion so well established that it would last until the time of the Assyrian captivity, the same idolatrous worship that would bring about that captivity.

The narrative of Micah and the Danites also emphasize the central theme of the book of Judges: “there was no king in Israel” and “everyone did what was right in his own eyes.” The Lord—Yahweh—was supposed to be their King, but the Israelites ignored, corrupted, or forgot every precept of His law with devastating consequences.

Both Micah and the Danites felt that they could appropriate God’s blessing by setting up their own center of worship, in competition (and opposition) to the official one at Shiloh. Jonathan the Levite, the one person in this story who should have known better, is not at all bothered with the idolatry and is glad to have the opportunity to be the high priest of this false religion (18:20, 30).

The narrative of Micah and the Danites begins with theft and idolatry and it ends with theft and idolatry. Just like the story of Samson, one sin leads to another and the moral consequences of those sins get worse with time. Sin begets sin and the reward of sin is always death.

Though the Danites are successful, we should not confuse success with God’s approval. As we reflect on this story, let us pray for God to help us break the pattern of sin in our lives. Let us remember that there is a King in Israel and that Christ is our inheritance.

Justo E. Morales

Southern Adventist University